Miljoenen oudere Amerikanen leven met chronische gezondheidsproblemen die hun dagelijks leven aanzienlijk beperken, maar weigeren koppig zich als ‘gehandicapt’ te identificeren. Deze terughoudendheid, geworteld in culturele normen en persoonlijke trots, heeft diepgaande gevolgen voor de toegang tot gezondheidszorg, sociale steun en zelfs persoonlijk welzijn. Uit een recent onderzoek van de Universiteit van Michigan blijkt dat er sprake is van een grote kloof: terwijl bijna de helft van de 75-plussers problemen meldt met basisfuncties als lopen, horen of concentreren, beschouwt minder dan 18% zichzelf als gehandicapt.
De generatiekloof
Deze weerstand gaat niet alleen over ontkenning; het is diep verankerd in de houding van oudere generaties. Vóór historische wetgeving zoals de American with Disabilities Act (ADA) van 1990 werd handicap vaak verborgen, gestigmatiseerd of eenvoudigweg ‘doorgewinterd’. Veel oudere volwassenen zijn opgevoed met de overtuiging dat hulp zoeken een teken van zwakte is. Zoals een 82-jarige vrouw in Californië het verwoordt: ‘Ik kan niet ver lopen zonder pijn, maar ik zal proberen me zo gracieus mogelijk over te geven.’
Deze mentaliteit is aan het verschuiven onder jongere cohorten. Van de mensen tussen de 50 en 64 jaar met twee of meer handicaps identificeert 68% zich als gehandicapt, vergeleken met slechts de helft van de mensen ouder dan 65 jaar. Jongere generaties zien hun handicap eerder als onderdeel van de gemeenschap en niet als een persoonlijk falen.
Waarom het ertoe doet
De weigering om zich als gehandicapt te identificeren heeft concrete gevolgen. Volgens de ADA hebben personen met een handicap wettelijk recht op accommodatie in de gezondheidszorg, werkgelegenheid en openbare ruimtes. Denk hierbij aan toegankelijke onderzoekstafels, versterkte hoortoestellen en hulp bij mobiliteit. Toch vragen veel oudere volwassenen niet om deze aanpassingen, hetzij uit trots, uit onwetendheid, of uit de overtuiging dat ze het wel aankunnen.
Deze terughoudendheid heeft ook gevolgen voor de geestelijke gezondheid. Uit onderzoek blijkt dat personen met een handicap die zich als zodanig identificeren, minder depressies en angstgevoelens, een hoger zelfbeeld en een grotere zelfeffectiviteit rapporteren. Het herkennen van iemands beperkingen en het zoeken naar steun kan empowerment geven.
Het systeem faalt ook
Zelfs als oudere volwassenen om accommodatie verzoeken, blijft de handhaving van de ADA onregelmatig. Veel zorgverleners bieden niet proactief hulp en patiënten melden overtredingen vaak niet. Dit systemische falen versterkt het stigma en ontmoedigt anderen om zich uit te spreken.
Het verhaal veranderen
Het overwinnen van deze weerstand vereist een cultuuromslag. Jongere generaties moeten handicaps blijven normaliseren als een natuurlijk onderdeel van het leven. Zorgaanbieders moeten proactief accommodatie aanbieden, en beleidsmakers moeten de handhaving van de ADA versterken.
De eerste stap is echter eenvoudig: erkennen dat handicap geen vies woord is. Het is een realiteit voor miljoenen mensen, en het omarmen van die realiteit is de enige manier om ervoor te zorgen dat iedereen toegang heeft tot de ondersteuning die hij of zij nodig heeft.
Uiteindelijk gaat het identificeren als gehandicapt niet over zwakte; het gaat over zelfverdediging, waardigheid en het recht om een volwaardig en toegankelijk leven te leiden
